Systemisch werk (familieopstellingen)

Soms is het zo dat ‘gewone’ therapie niet direct helpt, de cliënt voelt zich wel beter maar om een of andere reden gaat de klacht nooit echt over. Het kan dan zijn dat er een ‘fout’ in het systeem (familie, gezin of werksituatie) zit. Deze ‘fout’ kan ervoor zorgen dat de cliënt klachten heeft. De cliënt kan dan met ‘normale’ therapie de klacht niet echt oplossen omdat de oplossing niet bij hem/haar gevonden moet worden maar elders in het systeem. Hoewel opstellingen normaal gesproken met groepen gebeuren kan het ook heel goed in een-op-een sessies in de praktijk. Het geeft veel inzicht en kan fouten in het systeem herstellen.

Ik zal altijd kijken of er elders in het systeem aanleiding is voor de huidige klachten. Is dat het geval dan hoeft de rest van het systeem niet aanwezig te zijn om toch tot oplossingen te komen. Ik werk daarbij met de drie principes van systemisch werk te weten:

Ordening

Het blijkt dat een verstoring van de natuurlijke ordening in een systeem verregaande consequenties heeft op alle deelnemers van het systeem. Een voorbeeld hiervan is als het jongste kind de plaats van het oudste kind inneemt, al of niet opgedrongen. Beide kinderen worden dan onzeker over de rol die ze hebben en dat kan later tot problemen leiden.

Erbij horen

In het systeem heeft iedereen recht om erbij te horen. Als iemand van het systeem wordt uitgesloten zal vaak een ander lid van het systeem zijn of haar plaats proberen in te nemen. Dit geeft veel problemen. Als bijvoorbeeld de moeder niet beschikbaar is, kan de oudste dochter die rol op zich nemen. Daarmee kan ze verantwoordelijkheden krijgen die niet bij haar leeftijd passen en deze kunnen later voor problemen zorgen.

Balans in geven en nemen

In relaties tussen mensen is het van belang dat er een balans is tussen geven en nemen. Dit geldt ook in een systeem. Indien de balans verstoord is voelen mensen zich niet gezien, uitgeput of schuldig. Het zichtbaar maken van de verstoring leidt tot een verbetering van de balans en daarmee tot een verbetering van de relaties.

Het resultaat van systemisch werk is vaak dat de cliënt zich voelt alsof hij of zij nu eindelijk toestemming heeft het leven volledig te leven.

Terug naar overzicht Werkvormen